คำอวยพร 祝福语 เป็นการใช้ภาษาที่สวยงามเพื่อแสดงความยินดี หรือปรารถนาดีต่อผู้อื่น การอวยพรมักจะใช้ในวาระสำคัญหรือวาระพิเศษต่าง ๆ ซึ่งในปัจจุบันมีการอวยพรผ่านช่องทางต่าง ๆ เช่น การอวยพรแบบดั้งเดิมโดยเขียนการ์ดอวยพร การอวยพรในโซเชียลมีเดียผ่านตัวอักษรและรูปภาพ และการอวยพรด้วยวาจาเมื่อพบปะกัน เป็นต้น
(SUFEN WEI, 2556) ได้กล่าวว่าคำอวยพรสามารถตอบสนองความต้องการระดับสูงของมนุษย์ การอวยพรเป็นหนึ่งในวัฒนธรรมที่แฝงอยู่ในชีวิตของมนุษย์ ที่แสดงถึงมารยาทในสังคมและมิตรภาพ สิ่งที่เหมือนกันระหว่างคำอวยพรของชาวไทยกับคำอวยพรของชาวจีนคือ ความหมายที่เป็นสิริมงคล ค่านิยมความเชื่อในเรื่องของสิ่งศักดิ์สิทธิ์ รวมถึงค่านิยมที่เกี่ยวข้องกับพื้นฐานในชีวิตของผู้คน อาทิ ครอบครัว สุขภาพ ความสุข ความร่ำรวย ความเจริญก้าวหน้าในหน้าที่การงาน อนึ่งลักษณะการอวยพรของชาวไทยมักจะออกมาในรูปแบบคำพูดแบบการสื่อสารทั่วไป ส่วนคำอวยพรของชาวจีนจะมีทั้งการสื่อสารทั่วไป แบบสำนวน และคำอวยพรแบบอุปลักษณ์หรือที่เรียกว่าคำอวยพรที่ใช้การเปรียบเทียบ
สำหรับการอวยพรนั้น ชาวจีนมักจะพูดอวยพรเป็น 4 พยางค์ การอวยพรสำหรับช่วงปีใหม่สากลหรือตรุษจีนปี 2567 ปีมังกร คงหนีไม่พ้นคำอวยพรที่เกี่ยวข้องกับ 龙 (มังกร) อาทิ 龙年大吉 หมายถึง โชคดีปีมังกร สะท้อนให้เห็นแนวคิด ความเชื่อ ทัศนคติของชาวจีนเกี่ยวกับสัตว์ในจินตนาการอย่างมังกร สัตว์มงคลของประเทศจีน
คำอวยพรที่มาในรูปแบบสำนวนสุภาษิตจีนเช่น 龙马精神เป็นเปรียบเทียบบุคลิกลักษณะของคนที่มีความกระตือรือร้น ขยันหมั่นเพียร พร้อมเดินไปข้างหน้าโดยไม่ย่อท้อ ไม่กลัวความยากลำบาก เป็นคนมองโลกในแง่ดี หากเป็นการอวยพรจะสามารถตีความได้ว่า อวยพรให้การเรียน การงาน ธุรกิจมีเจริญก้าวหน้า และประสบความสำเร็จ
龙腾虎跃 สำนวนสุภาษิตที่มีสัตว์ที่แสดงความแข็งแกร่งทั้งสองตัวอย่าง 龙 มังกร 虎 เสือ สำนวนนี้แสดงถึงความมีพลังอย่างเต็มเปี่ยม และมีความกระตือรือร้น สำหรับการอวยพรโดยใช้สำนวนนี้ก็จะตีความได้ว่า ขอให้มีแรง มีพลังพร้อมลุยสำหรับปีใหม่ฟ้าใหม่ หรือขอให้มี Energy ในการใช้ชีวิต
龙飞凤舞 สำนวนที่มี 凤凰 สัตว์มงคลเฟิ่งหวงในตำนานแฝงอยู่ ตามความเชื่อของชาวจีน 龙 คือสัญลักษณ์ของฮ่องเต้หรือประมุขของจีนในสมัยก่อน 凤 เป็นสัญลักษณ์ของฮองเฮาหรือแม่ของแผ่นดิน มังกรแสดงถึงความแข็งแกร่ง และน่าเกรงขาม เฟิ่งหวงแสดงถึงความอ่อนโยน ความดีงาม และอมตะ ซึ่งความเชื่อเกี่ยวกับเฟิ่งหวงปรากฏในวรรณกรรมของตะวันตกและตำราจีน 三海经 The Classic of Mountains and Rivers ในปัจจุบันผู้คนอาจจะเห็นผ่านภาพยนตร์อย่าง Harry Potter และซีรีย์ย้อนยุคของจีน The Last Immortal (神隐) สำนวนนี้มักจะใช้วิจารณ์งานที่เกี่ยวกับศิลปะในเชิงอักษร เช่นการเขียนพู่กันจีน ศิลปะการวาดภาพ เพื่อบรรยายถึงความสวยงามของผลงานนั้น ๆ สำหรับการอวยพรจะแสดงถึงความปรารถนาดี ขอให้มีความสุข ความเจริญ ประสบความสำเร็จในหน้าที่การงาน และมีอนาคตที่สดใส มักใช้อวยพรในวาระพิเศษเช่น วันเกิด วันแต่งงาน วันขึ้นปีใหม่ เป็นต้น
好运接龙 หมายถึงโชคดีตลอดปี ในที่นี้คำว่า 接龙 มีความหมายมาจากการเล่นเกมต่อคำ การ 接龙 ก็คือการทำให้ต่อเนื่อง ไม่ขาดตอน 万事兴龙 หมายถึง อวยพรให้ชีวิต ครอบครัว หน้าที่การงาน ธุรกิจ ให้มีความเจริญรุ่งเรือง สามารถอวยพรในวันปีใหม่ วันเกิด รวมถึงวันพิเศษเช่นวันที่ได้เลื่อนตำแหน่ง 齐乐龙龙 หมายถึง ขอให้มีความสุข สมหวังทุกประการ ซึ่งคำอวยพรนี้สามารถใช้อวยพรได้ในทุกโอกาส
龙华富贵lónɡ huá fùɡuì มีที่มาจากคำว่า荣华富贵 rónɡhuá fùɡuì ซึ่งคำว่า龙และ蓉 ในพยางค์แรกเป็น谐音ที่มีเสียงอ่านคล้ายคลึงกัน จึงมีการใช้คำพ้องเสียงโดยใช้คำว่า 龙 แต่ยังคงความหมายเดิมว่าเจริญรุ่งเรืองหรือมั่งคั่ง จากคำอวยพรทั้งหมดที่กล่าวมานี้จะเห็นได้ว่าความเชื่อจินตนาการ วิถีชีวิตของมนุษย์ ล้วนแฝงอยู่ในภาษาที่ใช้ในชีวิตประจำวันของมนุษย์ อีกทั้งมีการพลิกแพลงเปลี่ยนแปลงไปตามยุคสมัยและวัฒนธรรมที่ต่างกัน
ข้อมูลอ้างอิง
นันท์นภัส ปัทมะเสวและวิกานดา แสงกล้า. (2564). การศึกษาสำรวจคนไทยที่เรียนภาษาจีนกับการใช้คำอวยพรในภาษาจีน. วารสารสหศาสตร์ศรีปทุม ชลบุรี, 7(2), 52-66.
Wei Sufen. (2556). การเปรียบเทียบคำอวยพรของชาวไทยกับชาวจีน. มหาวิทยาลัยศิลปากร.